x

75% of people globally want unbiased news (Pew Research) but are concerned they're not getting that.

Get balanced coverage with Symby. See how stories are covered across diverse outlets and spot when one side covers a story the other skips.

PODCAST

Wetenschap Vandaag | BNR

BNR Nieuwsradio

Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?

science

All Episodes

2:32

Kan geo-engeneering gletsjers redden? En moeten we...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/16

Het is een hot topic in een steeds hetere wereld: geo-engineering. Het bewust ingrijpen in de natuurlijke systemen van de aarde, met als doel om onder andere de negatieve gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan of af te remmen. Het is voer voor een heleboel complottheorieën, maar ook voor discussies onder wetenschappers. Zonder te zeggen dat dit ook echt de route moet worden, roept een groep Amerikaanse onderzoekers nu bijvoorbeeld op om op zijn minst serieus te bespreken of geo-engeneering

nl-nl

2:34

Handjevol snel bewegende sterren verraadt zeldzaam...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/15

Ergens tussen een zwart gaatje en een superzwaar zwart gat, moet een soort medium maat zwart gat bestaan. Maar bewijs hiervoor is er amper. Nu zeggen astronomen dat een analyse van een cluster van snel bewegende sterren daar weleens verandering in zou kunnen brengen. Je hebt zwarte gaten die voortkomen uit één of een paar sterren en je hebt de monsters in het hart van sterrenstelsels die miljoenen keren de massa van onze zon zijn. Maar iets er tussenin moet ook bestaan. Dan hebben we het overigens

nl-nl

2:18

Astronomen doen nieuwe ontdekkingen over...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/14

Als een soort op hol geslagen vuurtoren zwiept hij elke 5,75 milliseconde een bundel radio- en röntgenstraling richting de aarde: pulsar PSR J0437. Een ronddraaiende neutronenster, 150 lichtjaar van ons af. Deze neutronenster is de dichtstbijzijnde millisecondepulsar die we kennen, draait 174 keer per seconde om zijn as en wordt begeleid door een witte dwergster. Het is ook, onder andere omdat hij zo dichtbij staat, de helderste van zijn soort. En qua timing ook nog eens een stabielere klok dan door

nl-nl

2:42

Ochtendmensen presteren slechter op cognitieve...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/13

Tot laat opblijven en laat opstaan: de nachtbrakers onder ons weten dat dit niet altijd - afhankelijk van je werkveld natuurlijk - als iets positiefs wordt gezien door de rest van de wereld. Hardwerkende mensen staan vroeg op, zijn meteen klaar voor de dag en zorgen dat ze op tijd weer klaar zijn met al hun taken. Nou werd in eerder onderzoek al gesuggereerd dat snoozers ten opzichte van ‘meteen eruit’-mensen niet inleveren qua concentratie en prestatie gedurende de dag. Nu zeggen onderzoekers

nl-nl

3:10

Oeroude fossielen van chromosomen gevonden

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/12

DNA-materiaal kan ontzettend lang bewaard blijven, mits de omstandigheden precies goed zijn. De meest intacte vondsten worden bijvoorbeeld vaak gedaan op plekken waar het materiaal lange tijd onverstoord in extreme kou bewaard is gebleven. Als het goed genoeg bewaard is gebleven kan dat materiaal iets zeggen over de drager ervan, zelfs als diegene, dat plantje, of het dier, tienduizenden jaren geleden leefde. Je kunt het bijvoorbeeld vergelijken met moderne verwanten en kijken wat er evolutionair

nl-nl

21:09

Onze kust heeft het zwaar, zo proberen onderzoekers...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/11

Stranden en duinen raken in de knel, zeegrasvelden en oesterbanken hebben steeds meer moeite met herstellen: onze kust heeft het zwaar. Bij het NIOZ op Texel – het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee – weten ze dat maar al te goed. Eén van de mensen die daar zoekt naar oplossingen is kustecoloog Tjisse van der Heide. Hij doet onderzoek naar biobouwers. Soorten die het landschap aanpassen op zo'n manier dat ze daar zelf ook voordeel uit halen. Ook zij hebben het zwaar, maar we kunnen ze

nl-nl

1:40

Op deze planeet ruikt het naar rotte eieren en regent...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/10

Onderzoekers hebben de atmosfeer van planeet HD 189733 b nader bestudeerd en deden daar een aantal interessante ontdekkingen. De metingen werden gedaan door de James Webb ruimtetelescoop. Daaraan was te zien dat in de atmosfeer veel waterstofsulfide zit. En dat zegt meteen iets over hoe een bezoekje aan deze planeet zou ruiken: dit gas ruikt naar rotte eieren en komt ook voor in, jawel, scheten. Het is één van de eerste ontdekkingen van waterstofsulfide op een exoplaneet. Dichterbij is het ook te

nl-nl

2:04

Nieuw model voor verhouding tussen hersengrootte en...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/09

Onderzoekers zijn aan de slag gegaan met een enorme dataset van 1500 zoogdieren met daarin gegevens over hun hersen- en lichaamsgrootte. Want is het nou wel of niet zo dat evolutionair gezien geldt: de grootste dieren hebben in verhouding ook het grootste brein. Er werd lang gedacht dat dit lineair is. Hersengrootte wordt proportioneel groter, hoe groter een dier is. Maar een nieuw model laat zien dat het een curve is. Hele grote dieren hebben juist weer een kleiner brein. Met behulp van dat model

nl-nl

2:42

Kun je een enkel woord terugzien in onze...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/08

Met onze oren horen we een woord natuurlijk al, maar pas in onze hersenen wordt er betekenis aan gegeven. In vorige onderzoeken is dit mechanisme bestudeerd door naar de bloedtoevoer te kijken. Dat geeft een idee van waar hersenactiviteit kan zijn. Daarmee lukte het al om delen van de hersenen aan te wijzen, waarin woordverwerking plaatsvindt. Maar nu hebben onderzoekers gekeken naar individuele neuronen in real time. Ze kregen hierbij hulp van patiënten die al aan hun brein geopereerd moesten

nl-nl

2:16

Spreeuwen kijken trekroute toch niet van elkaar af

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/07

Hoe weten trekvogels welke routes ze moeten nemen? Over die vraag buigen wetenschappers zich al heel lang, maar een team van Nederlandse en Zwitserse onderzoekers heeft voor één soort een nieuw antwoord: jonge, onervaren spreeuwen vinden zelfstandig de weg naar hun overwinteringsgebied. Ze kijken de trekroute niet af bij hun soortgenoten. Hier kwamen ze achter door een oud verplaatsingsexperiment opnieuw te bekijken en uit te breiden met nieuwe gegevens. In het experiment, uitgevoerd in de jaren 50

nl-nl

2:04

Oudste figuratieve grottekening gevonden in...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/06

In een grot op het Indonesische eiland Sulawesi is een figuratieve grottekening gevonden die ten minste 51.200 jaar oud moet zijn. Dat maakt hem zo'n 5000 jaar ouder dan de vorige recordhouder. Het gaat om een tekening van drie mensachtige figuren naast wat een wild varken moet zijn. Het grootste poppetje lijkt, met de armen in de lucht, een soort stok vast te houden. Het tweede figuur staat dicht bij de kop van het dier en lijkt ook een stok vast te hebben richting de nek van het dier. Het derde

nl-nl

21:21

Erfelijke ziekten en schadelijke raskenmerken bij...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/05

In de vorige aflevering hoorde je hoe Diergaarde Blijdorp omgaat met het fokken van bedreigde diersoorten. Nu ga ik langs bij de Universiteit Utrecht, waar ze zich bezighouden met het fokken van gezonde en sociale gezelschapsdieren. Jeffrey de Gier van de faculteit Diergeneeskunde vertelt mij in het lab wat daar allemaal bij komt kijken. Ik spreek ook met onderzoeker Else den Boer. Zij bestudeert één van de aandoeningen die heeft kunnen ontstaan door problemen in de fokkerij, eentje die vooral veel

nl-nl

10:42

Genetica en het fokken van gezonde bedreigde diersoorten

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/04

Het fokken van dieren, dat doen wij mensen al ontzettend lang, maar we hebben het niet altijd gedaan met een focus op het welzijn van het dier. Inmiddels zijn er gelukkig een stuk meer regels, maar het kan nóg beter. Ik ga langs op twee plekken waar ze hiernaar kijken: de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, waar ze zich bezighouden met het fokken van gezonde en sociale gezelschapsdieren en - in dit eerste deel van de aflevering - Diergaarde Blijdorp, waar onderzoeker Jeroen

nl-nl

1:30

Hoe schildwantsen en bacteriën samenwerken om planten...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/03

Insecten en planten, ze kunnen elkaar helpen, maar ze kunnen elkaar ook kapot maken. Zo houden zuidelijke groene schildwantsen nogal van tomaten, komkommers en paprika. Maar hierdoor zijn ze verantwoordelijk voor wel 40 procent van het oogstverlies van deze gewassen. Uit onderzoek blijkt nu dat de schildwants hierbij hulp krijgt van bacteriën die het insect bij zich draagt. Die beschermen tegen de schadelijke stoffen die de plant produceert. Daarnaast zorgen de bacteriën er ook nog eens voor dat de

nl-nl

2:15

Niet alle huid wordt minder gevoelig als we ouder worden

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/02

Tast en aanraking zijn ontzettend belangrijk voor ons mensen. Net als voor de meeste primaten overigens. Zonder aanrakingen, denk maar weer even aan die covid-periode, maken we onder andere meer stresshormonen aan. Prettige aanrakingen zorgen dan weer voor stofjes die ons een goed gevoel geven. En zelf goed kunnen voelen helpt natuurlijk bij het voorzichtig oppakken en verplaatsen van allerlei voorwerpen en het op een prettige manier aanraken van anderen. Lang is gedacht dat, net als ons zicht

nl-nl

2:14

Hoe blijven sommige herinneringen een leven lang in...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/07/01

Ik kan me de straat waarin ik woonde tot ik drie was nog zo voor me zien. Zonder dat ik daar ergens foto's van heb. De meeste mensen hebben er ook wel een paar: van die hele vroege herinneringen die zijn blijven hangen. Maar hoe onthouden we die zo lang? Ja er is nieuwe kennis over de link tussen geheugen en slaap, over hoe de hersenen ervaringen verwerken, en welke signalen daarbij belangrijk zijn. Maar helemaal begrijpen hoe ons geheugen werkt doen we nog lang niet. Nu brengt een nieuw

nl-nl

1:42

Oorsprong van mysterieuze bollingen in het...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/30

De meeste bergkammen zijn ontstaan doordat twee aardplaten op elkaar botsen. Ze duwen elkaar dan omhoog. Diepe geulen in de oceaanbodem kunnen weer vormen als de ene plaat onder de andere schuift. Veel van deze oppervlaktestructuren zijn dus te vinden aan de grenzen van platen. Maar dat geldt niet voor ze allemaal. Er zijn bollingen in het landschap die ver van dit soort grenzen afliggen. Hoe zijn die dan ontstaan? Om die vraag te beantwoorden bestudeerden onderzoekers aardkorst gegevens en data

nl-nl

2:08

Waar de laatste groep wolharige mammoeten door uitstierf

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/29

10.000 jaar geleden wandelden ze nog rond: wolharige mammoeten. De laatst levende groep van deze dieren was te vinden op Wrangel Island, vlakbij de kust van Siberië. Een eiland dat werd afgesneden van de wal toen de zeespiegel steeg. Daar leefden de dieren nog zo'n 6000 jaar. Zo geïsoleerd leven kan op verschillende manieren van invloed zijn op een dierenpopulatie. Op sommige eilanden vind je daardoor bijvoorbeeld unieke diersoorten, die uitzonderlijk goed zijn aangepast aan de omstandigheden. Maar

nl-nl

2:16

Waarom mannen geen melk geven

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/28

Mannelijke zoogdieren geven geen melk. Nou ja, behalve als je de zeldzame Dayak vleermuis bent, die voorkomt in het regenwoud in Zuidoost-Azië. Dit dier doet het, en meer zoogdierenmannetjes zouden het kunnen, maar doen het niet. De verklaring hiervoor was lang als volgt: een mannetje is nooit zeker of hij de vader is en dus heeft het zorgen voor de kinderen geen prioriteit. Maar, wiskundigen van de universiteit van York komen met een ander verklaring. Zij denken dat het niet geven van melk te maken

nl-nl

23:15

Onderzoek naar 3D-betonprinttechniek: klaar voor de...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/27

Drie jaar geleden werd het eerste bewoonbare 3D-betongeprinte huis van Europa in Eindhoven neergezet. Daarna werd het even wat stiller rondom het 3D-betonprinten. Maar de bedenkers van deze techniek hebben achter de schermen niet stilgezeten. Daarover ga ik het hebben met hoogleraar Theo Salet, van de TU Eindhoven. Hij legt uit hoe de techniek ook alweer werkt, wat de voordelen zijn en welke lessen ze in de afgelopen jaren hebben geleerd. Natuurlijk blikken we ook vooruit, want de volgende vier

nl-nl

1,389 results

Similar Podcasts

X Minus 1 - Old Time Radio Show

Inception Point Ai

Science, Spoken

WIRED

This Week in Space (Audio)

TWiT

DarshanTalks Podcast

Darshan Kulkarni

The Best of Coast to Coast AM

iHeartPodcasts and Coast to Coast AM