x

75% of people globally want unbiased news (Pew Research) but are concerned they're not getting that.

Get balanced coverage with Symby. See how stories are covered across diverse outlets and spot when one side covers a story the other skips.

PODCAST

Wetenschap Vandaag | BNR

BNR Nieuwsradio

Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?

science

All Episodes

6:08

Synthetische botvervanger lijkt beter te presteren...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/26

Bottransplantaties vinden vaak plaats met patiënt-eigen botmateriaal. Maar uit onderzoek uitgevoerd door meerdere medische centra in Nederland blijkt nu dat - in ieder geval bij een specifieke ingreep in de rug - een nieuw afbreekbaar kunstmatig alternatief mogelijk nog beter werkt. Onderzoeker Hilde Stempels en chirurg Moyo Kruyt van het UMC Utrecht vertellen waarom een alternatief nodig was, wat er al was geprobeerd en wat ze tot hun eigen verrassing in dit nieuwe onderzoek hebben ontdekt.See

nl-nl

2:08

AI-stem of mens? We horen het slecht, maar ons brein...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/25

Inmiddels is de AI-spraaktechniek zo ver, dat we het verschil met een echte mensenstem nog maar slecht kunnen horen. Toch lijken onze hersenen nog wel een verschil op te merken, suggereert nieuw onderzoek. 43 mensen luisterden naar zowel AI-stemmen als menselijke stemmen. Ze moesten detecteren welke spraakfragmenten echt waren en welke niet, terwijl hun hersenactiviteit werd bestudeerd. In maar ongeveer de helft van de gevallen hadden ze het goed. Geen beste score. De onderzoekers zagen ook dat

nl-nl

2:50

Hoe seksorganen met speciale neuronen vibraties...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/24

Onderzoekers hebben in muizen ontdekt dat specifieke sensorische zenuwcellen op de clitoris en penis verantwoordelijk zijn voor het detecteren van vibraties. Dat zorgt er vervolgens voor dat deze cellen geactiveerd worden en er zoiets als een erectie kan ontstaan. De hoop is dat met de nieuwe kennis mensen met erectieproblemen, vaginale pijn, maar ook functieverlies door verlamming in de toekomst beter geholpen kunnen worden. De specifieke cellen, die bestaan uit zenuwuiteinden, strak opgerold in

nl-nl

1:42

Interactie met insecten versnelt de evolutie van planten

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/23

Afhankelijk van het bodemtype, kunnen planten zichzelf zo aanpassen dat ze specifiek voor die ondergrond optimaal ingesteld zijn om zoveel mogelijk voedingsstoffen binnen te krijgen. Dat zorgt ervoor dat één plantensoort er op een andere plek weer net anders uit kan zien en ook net anders kan werken. Uiteindelijk kan dit zelfs zorgen voor een hele nieuwe soort. Kennis over hoe planten die veranderingen ondergaan is ook weer interessant voor de landbouw. En dus voerden Zwitserse wetenschappers een

nl-nl

2:10

Gigantische nieuwe gehoornde dinosoort ontdekt

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/22

Onderzoekers hebben, in het noorden van Montana, vlakbij de grens tussen de VS en Canada, een nieuw soort dinosaurus ontdekt. Lokiceratops rangiformis heet het enorme dier, dat vooral indruk maakt met zijn bizar grote schedel vol puntige attributen. Het dier behoort tot een grotere groep gehoornde dino's, waar ook de triceratops onder valt. Al kwam die zo'n 12 miljoen jaar later pas om de hoek kijken dan dit exemplaar. Met hun gigantische kop, met daarop grote nekschilden en puntige hoorns, hielden

nl-nl

2:08

Hoe een orkaan ook de sociale verhoudingen tussen...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/21

Een orkaan kan een spoor van verwoesting achterlaten, maar waar het weerfenomeen ook een effect op blijkt te hebben, is de sociale structuur van een apengemeenschap.Hiervoor moeten we even terug naar orkaan Maria, die in 2017 in Puerto Rico meer dan 3000 mensenlevens kostte en op één van de eilanden, met de bijnaam Monkey Island, zorgde voor een vegetatie verlies van 63 procent. Op dit eiland woont een grote populatie resusapen. Deze dieren bleven dus achter met extreem weinig bomen en beschutting

nl-nl

23:40

Vaart maken met proefdiervrij onderzoek

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/20

Ik heb het regelmatig over onderzoek waarin dierproeven zijn gebruikt. Daar ben ik me heel erg bewust van, want ik ben absoluut tegen dierenleed. De meeste onderzoekers zijn daar ook heus niet voor, maar soms lijkt het gewoon nog niet anders te kunnen.Dit jaar investeerde het Nationaal Groeifonds een flink bedrag in een nieuw Centrum voor Proefdiervrije Biomedische Translatie. Zou er dan nu echt wat meer vaart gemaakt kunnen worden? Ik ga erover in gesprek met Anne Kienhuis van het RIVM en Wouter

nl-nl

2:05

Astronomen zien zwart gat ontwaken in real time

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/19

Eind 2019 lichtte een daarvoor vrij nietszeggend sterrenstelsel ineens fel op, waardoor het de interesse wekte van onderzoekers. Want de dramatische manier waarop het oplichtte was niet eerder op deze manier waargenomen.Met behulp van meerdere telescopen, zowel in de ruimte als op aarde, concluderen astronomen nu dat wat ze in dat sterrenstelsel zien gebeuren, het ontwaken van een zwaar zwart gat moet zijn. Er zijn ook andere manieren waarop een stelsel ineens kan oplichten. Bijvoorbeeld wanneer

nl-nl

2:05

Hoe communiceerden mieren miljoenen jaren geleden met...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/18

De antennes op de kop van mieren hebben verschillende functies. Ze detecteren er feromonen mee die ze wat vertellen over gevaar, routes en sociale context. Maar wanneer zijn mieren dit op deze manier gaan doen? Dankzij een 100 miljoen jaar oud fossiel van een inmiddels uitgestorven mierensoort, weten we dat nu iets beter. Onderzoekers bestudeerden oeroude mieren in barnsteen en zagen dat deze dezelfde microscopische, haarachtige structuren op hun antennes hadden als moderne mieren. Dit suggereert,

nl-nl

2:18

Cruciaal hersensignaal voor geheugen raakt verstoord...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/17

Er is een link tussen slaap en geheugen, maar dit mechanisme begrijpen we nog lang niet goed genoeg. Nu hebben onderzoekers ontdekt dat een cruciaal hersensignaal dat een rol speelt in ons lange termijn geheugen, niet goed werkt wanneer we te weinig slaap hebben gehad. Neuronen in het brein vormen netwerken en werken vrijwel altijd samen. Dat samenwerken gebeurt in patronen van signalen, vaak ritmisch en repetitief. Eén van die patronen is de sharp-wave ripple, waarin een grote groep neuronen

nl-nl

1:48

Deze grijze walvissen in de grote oceaan zijn aan het...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/16

In de afgelopen 20 tot 30 jaar zijn de grijze walvissen die hun zomers doorbrengen langs de noordwestkust in de grote oceaan 13 procent korter geworden. Het gaat om een subgroep van 200 dieren die in de zomer dichter bij de kust blijven dan de rest van de 14.500 tellende populatie in dit deel van de oceaan. Niet alleen is deze groep walvissen kleiner, ook hun gezondheid is minder goed dan die van hun soortgenoten dieper in de oceaan. Dat melden onderzoekers uit deze regio die al langer onderzoek

nl-nl

1:54

Genen aanpassen in beerdiertjes om achter hun...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/15

We raken maar niet uitgepraat over beerdiertjes. En dat is niet zo gek gezien het feit dat sommige soorten de meest extreme omstandigheden, zoals bijvoorbeeld de ruimte, of bevriezing, kunnen overleven. Wetenschappers proberen al jaren achter de genetische geheimen van die halve millimeter lange diertje te komen en zijn daar nu weer ietsje dichterbij. Het is onderzoekers in Tokio gelukt om een extreem weerbarstige soort genetisch zo aan te passen dat ze in het nageslacht van het diertje de genen

nl-nl

2:20

Op hele warme dagen is het taalgebruik van politici...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/14

Hittegolven zijn op allerlei manieren van invloed op ons mensen en de planeet waarop we leven. Nu hebben onderzoekers in die lijn iets geobserveerd wat nogal opmerkelijk is: hoge temperaturen leiden tot ander taalgebruik van politici. Ze kwamen tot deze conclusie door 7 miljoen politieke toespraken van 28.000 politici uit 8 verschillende landen te analyseren. Toespraken die werden gegeven verspreid over enkele tientallen jaren. Op dagen waarop het erg warm was bleek het taalgebruik in deze

nl-nl

23:35

Wat we kunnen leren van onze buurplaneten

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/13

Er is nog genoeg wat we niet weten over onze buren. Zoals: wanneer was er nou precies water op Mars? Het antwoord op die vraag zit - onder andere - in het oppervlakte van de planeet gesleten, maar moet dan wel op de juiste manier worden afgelezen. Nou zijn er onderzoekers die zich precies daarmee bezig houden: met modderstromen en delta's, sediment en zwaartekracht. Met wat hun gedrag en sporen zeggen over Mars, maar ook over onze eigen aarde. Om het hierover te hebben hoeven we niet de ruimte in

nl-nl

2:22

Nieuw soort antibiotica doodt bacteriën zonder...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/12

Ziekmakende gramnegatieve bacteriën, zoals E. coli, kunnen zich goed verdedigen tegen antibiotica en ontwikkelen vaak resistentie. De verschillende soorten bacteriën in deze groep kunnen ziektes veroorzaken als salmonella en cholera. Er zijn behandelingen die werken, maar veel van die medicijnen doden ook de goede bacteriën in ons spijsverteringsstelsel. Daar hebben wetenschappers nu mogelijk iets op gevonden. Ze ontwikkelden een antibioticum dat ziekmakende gramnegatieve bacteriën doodt, zonder

nl-nl

1:42

Wereldrecord verbroken voor organisme met meeste DNA

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/11

Niet elk organisme heeft dezelfde hoeveelheid DNA. Nu blijkt een vrij onwaarschijnlijke kandidaat het meeste te hebben van alle levende organismen op aarde: een piepkleine varen, die voorkomt op de eilanden van Nieuw-Caledonië. Het genetisch materiaal van dit plantje, dat tot een groep behoort die al op aarde voorkwam voor er dino's waren, zou als je het uit zou rollen ongeveer 100 meter in lengte zijn. Nou hebben planten wel vaker een groot genoom, maar we weten nog niet zo goed waarom en hoe

nl-nl

1:40

De ene planeetvormende stofschijf is de andere niet

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/10

De schijven waarin planeten ontstaan kunnen sterk van elkaar verschillen. Schijven rond lichte jonge sterren bevatten hele andere moleculen dan schijven rond zon-achtige sterren, ontdekten astronomen met behulp van de James Webb-ruimtetelescoop. De interesse in dit soort jonge sterren is er onder andere omdat in hun stofschijven veel aardachtige planeten lijken te ontstaan. Toen het team het gebied rondom de nog jonge ster ISO-ChaI-147 bestudeerde, vonden ze daar dertien verschillende

nl-nl

1:30

Het effect van hittegolven op de voortplanting van...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/09

Hittegolven zijn voor veel biologische processen en organismen over het algemeen niet bepaald goed. Omdat de verwachting is dat ze nog vaker voor zullen komen dan ze nu doen wordt er veel onderzoek gedaan naar het effect daarvan. Zo hebben wetenschappers recent de hulp ingeschakeld van de kastanjebruine rijstmeelkever. Specifiek waren ze benieuwd naar het effect van hittegolven op de voortplanting van dit diertje. Ze gaven de spermacellen van het mannetje een fluorescerend labeltje, zodat ze

nl-nl

1:46

Communicatie met nanobuisjes de reden voor succes...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/08

Een millimeter zeewater kan wel een half miljoen cellen bevatten. Dat is een enorme hoeveelheid verschillende microben in een minuscuul druppeltje. Blauwalgen zijn bijvoorbeeld veelvoorkomend: bacteriën die zonlicht nodig hebben om energie te produceren. Met maar twee soorten zijn ze verantwoordelijk voor één vierde van de energie productie in de oceanen. Ze zijn ook van invloed op de aanwezigheid van belangrijke voedingsstoffen in het water. Ze komen ontzettend vaak voor, maar nu blijkt dat we

nl-nl

14:46

Hoe kunnen sommige tumorcellen zo succesvol...

Wetenschap Vandaag | BNR ·

2024/06/07

Onderzoeker Elly Hol van het UMC Utrecht bestudeert onder andere wat er nou voor zorgt dat ziekmakende tumorcellen zich zo succesvol kunnen verspreiden door het brein. Ze legt uit met welke innovatieve technieken het lukt om dit tot in detail te bekijken. Ook gaan we in deze aflevering langs in het lab, bij onderzoeker Emma van Bodegraven. Zij kijkt dan weer hoe onze eigen gezonde cellen soms juist helpen bij die verspreiding van tumorcellen. Benieuwd naar nog veel meer technieken van de toekomst

nl-nl

1,389 results

Similar Podcasts

X Minus 1 - Old Time Radio Show

Inception Point Ai

Science, Spoken

WIRED

This Week in Space (Audio)

TWiT

DarshanTalks Podcast

Darshan Kulkarni

The Best of Coast to Coast AM

iHeartPodcasts and Coast to Coast AM